Tuberculose (TB)

Tuberculeuze meningitis (TB-meningitis) wordt veroorzaakt door dezelfde bacterie die Tuberculose veroorzaakt. Deze vorm verschilt van andere vormen van meningitis door een langzamere ontwikkeling van symptoom en een langzamer verloop waar een maand/maanden overheen kunnen gaan. Zie ook informatie op de website van het Academisch Medisch Centrum (onderdeel van het Amsterdam Universitair Medisc Centrum). Dit verloop kan de diagnose bemoeilijken, vooral bij oudere mensen waarbij de symptomen niet altijd specifiek zijn.

Tuberculeuze meningitis is meestal een tweede infectie waarbij de tuberculose bacil de hersenvliezen is binnengedrongen. Daar veroorzaakt hij kleine abcessen die barsten, hetgeen resulteert in meningitis.

TB-meningitis komt vaker voor bij kinderen jonger dan 5 jaar, bij oudere mensen, bij personen die onder minder goede omstandigheden in een overbevolkt gebied, wonen en bij personen met een afweersysteem dat minder goed werkt. Onder andere in sommige delen van Zuid-Afrika komt tuberculeuze meningitis vaak voor.

Symptomen

De symptomen van TB-meningitis kenmerken zich door een langzaam verloop. De meest bekende zijn: Algehele malaise, hoofdpijn, lichte verhoging, gedragsveranderingen, hersenzenuwuitval (dit kan leiden tot verlamming van oogspieren of gezichtsspieren), verminderd bewustzijn, epileptische aanvallen.

Deze vorm van meningitis kent een hoog sterftecijfer: 20 tot 25% van de patiënten met tuberculose meningitis komt te overlijden.
Daarnaast houdt 20 tot 30% van de patiënten ernstige restverschijnselen over zoals blijvende neurologische klachten, doofheid, visuele klachten en epilepsie. Het risico op ernstige restverschijnselen is groter bij een late diagnose en late start van de behandeling. 

Tuberculeuze meningitis wordt in eerste instantie behandeld met antibiotica. Tot 1954 was TB-meningitis bijna altijd fataal. Sinds 1954 wordt antibiotica gebruikt tegen deze vorm van meningitis, waardoor het sterftecijfer gedaald is naar 20 tpt 25%. 

Op de Amsterdam Universitair Medisch Centrum - locatie Vrije Universiteit Medisch Centrum (VUMC) wordt onderzoek gedaan naar tuberculeuze meningitis en de thuisbehandeling ervan in Zuid-Afrika. 

Meer informatue over tuberculeuze meningitis vindt u op

• de website van het AMC
• de website van het VUMC
• de website van kinderneurologie.com.